SERIA Najczęstsze pułapki psychologiczne – hiperkrytycyzm
Cykl inspirowany jest książką Jeffreya E. Younga i Janet S. Klosko „Program zmiany sposobu życia. Uwalnianie się z pułapek psychologicznych.”
Hiperkrytycyzm – czym jest i jak się objawia?
Osoby z tym schematem bardzo często odczuwają presję, którą nakładają na siebie. Chcą być najlepsze we wszystkich obszarach życia. Zazwyczaj takie osoby rzeczywiście osiągają sukcesy, ale ich nie zauważają i nie doceniają.
Dla nich w życiu liczą się jedynie osiągnięcia i sukcesy z życia zewnętrznego. Nie robią sobie przerw, nie lubią odpoczywać, wszystkie aktywności traktują jako wyzwanie do bycia jeszcze lepszym. Dlatego ciągle czują się sfrustrowani, że nie są w czymś perfekcyjni i wywołują na sobie jeszcze większą presję.
Osoby te doznają fizycznych symptomów odczuwania stresu takich jak bóle brzucha, głowy, bezsenność, ataki paniki, arytmia serca.
Skąd się bierze ten schemat?
Źródła tego schematu mają swoje podłoże w dzieciństwie. W dużej ilości przypadków rodzice zawstydzali swoje dziecko i je krytykowali, jeśli nie udało mu się spełnić oczekiwań. Miłość rodziców mogła być warunkowa i zależna od spełnienia wytyczonych standardów. Dziecko rozwijało więc swój schemat w atmosferze niskiego poczucia wartości i odczuwania porażki na każdym kroku.
Jak można zaradzić pułapce hiperkrytycyzmu?
Poznaj źródło swojego schematu.
Przypomnij sobie sytuacje z dzieciństwa, który aktywizowały ten schemat.
Wypisz obszary swojego życia, w których szczególnie dbasz o najwyższe standardy i w których jesteś bardzo krytyczny wobec siebie.
Przykładowo, może to być obszar pracy, komfortu, dbania o czystość. Właśnie w tych sferach odczuwasz bardzo dużą presję na robienie rzeczy perfekcyjnie.
Spróbuj policzyć czas, który poświęcasz na bycie perfekcyjnym w wybranym obszarze życia.
Sporządź grafik, w którym będziesz przydzielać czas na wykonanie konkretnej rzeczy. Nie przedłużaj czasu i naucz się zadowalać efektami swojej pracy, zamiast ciągle doszukiwać poprawek, by coś nieustannie ulepszać.
Wyobraź sobie jak wyglądałoby Twoje życie, gdybyś nie stosował takiej presji na bycie perfekcyjnym w obszarach powyżej podanych.
Zastanów co by się stało, gdybyś trochę odpuścił? Może usilne bycie perfekcyjnym na drugie dno i są konkretne powody, dla których starasz się być najlepszy jak się da?
Jeśli schemat jest silny i nie potrafisz sobie sam/sama z nim pomóc – rozważ podjęcie terapii. Nie wstydź się prosić o pomoc.
Co myślisz o tym cyklu najczęstszych pułapek psychologicznych? Czy widzisz jeszcze jakieś rozwiązania? Podziel się swoją refleksją w komentarzu!