SERIA Najczęstsze pułapki psychologiczne – hiperkrytycyzm
Cykl inspirowany jest książką Jeffreya E. Younga i Janet S. Klosko „Program zmiany sposobu życia. Uwalnianie się z pułapek psychologicznych.” Dziś wyjaśnimy zjawisko i przyczyny, które składają się na hiperkrytycyzm.
Hiperkrytycyzm – czym jest i jak się objawia?
Osoby z tym schematem bardzo często odczuwają presję, którą nakładają na siebie. Chcą być najlepsze we wszystkich obszarach życia. Zazwyczaj takie osoby rzeczywiście osiągają sukcesy, ale ich nie zauważają i nie doceniają.
Dla nich w życiu liczą się jedynie osiągnięcia i sukcesy z życia zewnętrznego. Nie robią sobie przerw, nie lubią odpoczywać, wszystkie aktywności traktują jako wyzwanie do bycia jeszcze lepszym. Dlatego ciągle czują się sfrustrowani, że nie są w czymś perfekcyjni i wywołują na sobie jeszcze większą presję.
Osoby te doznają fizycznych symptomów odczuwania stresu takich jak bóle brzucha, głowy, bezsenność, ataki paniki, arytmia serca.
Skąd się bierze ten schemat: hiperkrytycyzm?
Źródła tego schematu mają swoje podłoże w dzieciństwie. W dużej ilości przypadków rodzice zawstydzali swoje dziecko i je krytykowali, jeśli nie udało mu się spełnić oczekiwań. Miłość rodziców mogła być warunkowa i zależna od spełnienia wytyczonych standardów. Dziecko rozwijało więc swój schemat w atmosferze niskiego poczucia wartości i odczuwania porażki na każdym kroku.

Jak można zaradzić pułapce?
Poznaj źródło swojego schematu
Przypomnij sobie sytuacje z dzieciństwa, który aktywizowały ten schemat.
Wypisz obszary swojego życia, w których szczególnie dbasz o najwyższe standardy i w których jesteś bardzo krytyczny wobec siebie
Przykładowo, może to być obszar pracy, komfortu, dbania o czystość. Właśnie w tych sferach odczuwasz bardzo dużą presję na robienie rzeczy perfekcyjnie.
Spróbuj policzyć czas, który poświęcasz na bycie perfekcyjnym w wybranym obszarze życia
Sporządź grafik, w którym będziesz przydzielać czas na wykonanie konkretnej rzeczy. Nie przedłużaj czasu i naucz się zadowalać efektami swojej pracy, zamiast ciągle doszukiwać poprawek, by coś nieustannie ulepszać.
Wyobraź sobie jak wyglądałoby Twoje życie, gdybyś nie stosował hiperkrytycyzmu w obszarach powyżej podanych
Zastanów co by się stało, gdybyś trochę odpuścił? Może usilne bycie perfekcyjnym na drugie dno i są konkretne powody, dla których starasz się być najlepszy jak się da?
Jeśli hiperkrytycyzm jest u Ciebie silny i nie potrafisz sobie sam/sama z nim pomóc – rozważ podjęcie terapii. Nie wstydź się prosić o pomoc.
Co myślisz o tym cyklu najczęstszych pułapek psychologicznych? Czy widzisz jeszcze jakieś rozwiązania? Podziel się swoją refleksją w komentarzu! Więcej artykułów z tego cyklu znajdziesz na naszym blogu.