SERIA Najczęstsze pułapki psychologiczne – hiperkrytycyzm

SERIA Najczęstsze pułapki psychologiczne – hiperkrytycyzm

Cykl inspirowany jest książką Jeffreya E. Younga i Janet S. Klosko „Program zmiany sposobu życia. Uwalnianie się z pułapek psychologicznych.” Dziś wyjaśnimy zjawisko i przyczyny, które składają się na hiperkrytycyzm.

Hiperkrytycyzm – czym jest i jak się objawia?

Osoby z tym schematem bardzo często odczuwają presję, którą nakładają na siebie. Chcą być najlepsze we wszystkich obszarach życia. Zazwyczaj takie osoby rzeczywiście osiągają sukcesy, ale ich nie zauważają i nie doceniają. 

Dla nich w życiu liczą się jedynie osiągnięcia i sukcesy z życia zewnętrznego. Nie robią sobie przerw, nie lubią odpoczywać, wszystkie aktywności traktują jako wyzwanie do bycia jeszcze lepszym. Dlatego ciągle czują się sfrustrowani, że nie są w czymś perfekcyjni i wywołują na sobie jeszcze większą presję. 

Osoby te doznają fizycznych symptomów odczuwania stresu takich jak bóle brzucha, głowy, bezsenność, ataki paniki, arytmia serca.

Skąd się bierze ten schemat: hiperkrytycyzm? 

Źródła tego schematu mają swoje podłoże w dzieciństwie. W dużej ilości przypadków rodzice zawstydzali swoje dziecko i je krytykowali, jeśli nie udało mu się spełnić oczekiwań. Miłość rodziców mogła być warunkowa i zależna od spełnienia wytyczonych standardów. Dziecko rozwijało więc swój schemat w atmosferze niskiego poczucia wartości i odczuwania porażki na każdym kroku.

hiperkrytycyzm

Jak można zaradzić pułapce?

Poznaj źródło swojego schematu 

Przypomnij sobie sytuacje z dzieciństwa, który aktywizowały ten schemat.

Wypisz obszary swojego życia, w których szczególnie dbasz o najwyższe standardy i w których jesteś bardzo krytyczny wobec siebie 

Przykładowo, może to być obszar pracy, komfortu, dbania o czystość. Właśnie w tych sferach odczuwasz bardzo dużą presję na robienie rzeczy perfekcyjnie.

Spróbuj policzyć czas, który poświęcasz na bycie perfekcyjnym w wybranym obszarze życia

Sporządź grafik, w którym będziesz przydzielać czas na wykonanie konkretnej rzeczy. Nie przedłużaj czasu i naucz się zadowalać efektami swojej pracy, zamiast ciągle doszukiwać poprawek, by coś nieustannie ulepszać.

Wyobraź sobie jak wyglądałoby Twoje życie, gdybyś nie stosował hiperkrytycyzmu w obszarach powyżej podanych 

Zastanów co by się stało, gdybyś trochę odpuścił? Może usilne bycie perfekcyjnym na drugie dno i są konkretne powody, dla których starasz się być najlepszy jak się da?

Jeśli hiperkrytycyzm jest u Ciebie silny i nie potrafisz sobie sam/sama z nim pomóc – rozważ podjęcie terapii. Nie wstydź się prosić o pomoc.

Co myślisz o tym cyklu najczęstszych pułapek psychologicznych? Czy widzisz jeszcze jakieś rozwiązania? Podziel się swoją refleksją w komentarzu! Więcej artykułów z tego cyklu znajdziesz na naszym blogu.