SERIA Najczęstsze pułapki psychologiczne – skazanie na niepowodzenie
Kolejny post z cyklu najczęstszych pułapek psychologicznych.
Dziś przyjrzymy się zjawisku skazania na niepowodzenie.
Cykl inspirowany jest książką Jeffreya E. Younga i Janet S. Klosko „Program zmiany sposobu życia. Uwalnianie się z pułapek psychologicznych.
Osoby posiadające schemat skazania na niepowodzenie mają niskie poczucie własnej wartości, postrzegają własny poziom osiągnięć za niższy niż ich potencjał. Nieważne jak wiele sukcesów mają na koncie, przez większość czasu postrzegają siebie jako chodzące porażki. Unikają zmian i nowych wyzwań, gdyż już na starcie stopują siebie i widzą zbliżające się niepowodzenie. Osoby te wyolbrzymiają małe porażki i minimalizują większe sukcesy. Sabotują siebie i swoje działania, nie wierząc we własne możliwości.
Skąd się bierze ten schemat?
Źródła tego schematu leżą w doświadczeniach niepowodzenia i porażek w okresie dzieciństwa. Osoby z pułapką niepowodzenia mogły mieć rodzica, który krytykował ich jako dziecko i nie doceniał osiągnięć dziecka. Inną sytuacją jest, kiedy rodzic osiągnął duży sukces, co spowodowało u dziecka brak wiary w siebie i zaprzestanie podejmowania działań, które pomogłyby rozwinąć skrzydła. Innym powodem występowania schematu są sytuacje, kiedy dziecko jest słabsze w nauce czy w sporcie od swoich rówieśników, co również spowodowało spadek pewności i chęci zmian.
Jak można temu zaradzić?
– spróbuj ocenić obiektywnie, czy Twoje odczucia porażki są trafne
W większości przypadków możesz znaleźć realne dowody, ale w części przypadków Twoje postrzegania mogą być nieadekwatne.
– przypomnij sobie sytuacje z dzieciństwa, gdy byłeś krytykowany i wyśmiewany
Prawdopodobnie kiedy w obecnym życiu zdarzy się coś, co aktywuje Twój schemat, będzie to połączone z konkretną sytuacją z dzieciństwa. Twoje wyobrażenia na temat tamtych sytuacji pomogą Ci zrozumieć i przezwyciężyć schemat.
– doceń swoje umiejętności i osiągnięcia w sferze zawodowej
Zrób przegląd tego, co osiągnąłeś w każdej dziedzinie, w której uwypukla się Twój talent i wypisz to. Codziennie przeglądanie takiej listy przypomni Ci o swoim potencjale.
– spróbuj rozpoznać wzorzec własnych niepowodzeń.
Czy od początku odnosiłeś porażki? Czy może w konkretnym obszarze życia? Jak Twoi rodzice reagowali na Twoje sukcesy i niepowodzenia? Najpewniej Twój wzór sprowadza się do unikania zmian ze strachu przed porażką.
Jeśli schemat jest silny i nie potrafisz sobie sam/sama z nim pomóc -rozważ podjęcie terapii. Nie wstydź się prosić o pomoc.
Co myślisz o tym cyklu? Czy widzisz jeszcze jakieś rozwiązania? Podziel się swoją refleksją w komentarzu!